بیماری های خاص زنان

توصیه های غذایی در سندرم پیش از قاعدگی

20 الی30 درصد خانم ها در طی دوران قاعدگی از عوارض سندرم پیش از قاعدگی یا PMS رنج می برند. این سندرم، مجموعه ای از مشکلات فیزیکی درونی است که 7-2 روزقبل از قاعدگی شروع شده و با آغا ز پریود، تمام می شود و البته در این مدت ناراحتی فرد و اطرافیا نش را به دنبال دارد.توجه کامل به رژیم غذایی و انجام تمرینات ورزشی مناسب می تواند به طور مشخصی باعث کاهش مشکلات مربوط به PMS شود. در چند روز قبل از قاعدگی، خانم ها دچار ناراحتی های جسمی و روانی می شوند. احساس افسردگی شدید، حساسیت و زود رنج بودن از جمله ی این مسائل است.

دلایل بروز این سندرم

نظرات مختلفی در مورد این بیماری ارائه شده است که عمده ترین آنها عبارتند از:

- تغییرات هورمونی بدن که از شایع ترین علائم در زنان می باشد.

- تغییرات شیمیایی در مغز که از آن جمله می توان به نوسانات سرتونین مغز اشاره کرد، در تغییر احسا سات انسان و مخصوصاً افسردگی تأثیر بسیار زیادی دارد.

- کمبود ویتامین

- مصرف نمک و کافئین نیز باعث تشدید علائم بیماری می گردد.

علائمی که برای این سندرم می توان ذکر کرد عبارتند از:

متخصصان بیش از 150 مورد را به عنوان نشانه های این بیماری شناخته اند که از جمله مهم ترین آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- علایم عصبی : این نشانه ها شامل افسردگی، احساس غم و اندوه، عصبا نیت، تحریک پذیری بیش از حد، کاهش تمرکز و خواب آلودگی می باشند.

- علایم گوارشی: از جمله علائم گوارشی که ممکن است بروز کنند می توان به تهوع ، استفراغ ، اسهال ، نفخ و افزایش وزن ناشی از جذب مایعات اشاره نمود.

البته احساس درد عضلات، سردرد، چربی پوست، خشکی یا چربی بیش از حد موها نیز ممکن است بروز کند.

همه ی این علائم با هم بروز نمی کند و اکثر زنان فقط تعداد معدودی از اینها را تجربه می کنند.

عوامل مؤثر در کاهش عوارض این سندرم عبارت اند از:

- رژیم غذایی مناسب و کنترل شده تا حدود زیادی این علائم را کاهش می دهد، رژیمی که شامل مقدا ر بالایی از کربوهیدرات (ماند نان  و غلات) و کم چربی باشد، مفیدتر است.

- ویتامین B6  (پیریدوکسین) در رژیم غذایی یا به صورت مکمل (در قرص یا آمپول) تا حدود زیادی می تواند افسردگی ناشی از PMS را بهبود بخشد.غذاهای غنی از ویتامن B6 عبارت اند از : ماهی ، حبوبات و سبزیجاتی که رنگ سبز دارند.

- با کاهش مصرف نمک در طی این چند روز می توان از افزایش وزن و ادم دست و پاها جلوگیری کرد.

- از جمله عواملی که باعث کاهش عوارض سندرم می شود، ویتامین E  است که جوانه ی گندم منبع خوبی از این ویتامین است. کمبود ویتامین E سبب حساسیت سینه ها می شود که با مصرف مواد غنی از ویتامین E، این عارضه کاهش می یابد.

- مصرف کلسیم  و مواد معدنی باعث کاهش دردهای کرامپی، چه در قبل از قاعدگی و چه در دوران قاعدگی می شود که این مواد را می توان از طریق مصرف شیر و لبنیات که غنی از کلسیم هستند ، تأمین کرد.

- تمرینات ورزشی مانند پیاده روی منظم و ورزش های شکم و لگن، اثرات سودمندی در کاهش علائم PMS دارند.

- مصرف کافئین و قهوه سبب افزایش علائم PMS می شوند. پس کاهش مصرف این مواد، در کاهش عوارض این سندرم مؤثر است. هم چنین بهتر است با کم کردن مصرف قندهای ساده به کم کردن علائم PMS کمک کنیم.

مراقبت های شخصی

الف : تغذیه ی مناسب

توجه به رژیم غذایی در طی دوره ی قاعدگی می تواند در کاهش بروز این علائم مؤثر باشد. طی دوران قاعدگی حجم هر وعده ی غذایی را کاهش داده و در مقابل تعداد وعده های غذایی را افزایش دهید. این مسئله در کاهش ناراحتی های گوارشی و نفخ ناشی از عادت ماهیانه بسیار مؤثر است. موضوع دیگر توجه به مصرف میوه و سبزی جات و غذهای حاوی کلسیم در این دوره است که متخصصان در این مورد بسیار توصیه می کنند.

* بهتر است ازمنابع غذایی حاوی ویتامین B6 مانند جگر، سیب زمینی ، موز ، عدس  و اسفناج بیشتر استفاده نمایید، زیرا این ویتامین از بروز افسردگی جلوگیری می کند و میزان سرتونین مغز را افزایش می دهد.

* مصرف غذاهای غنی از پتاسیم مانند: موز، انجیر،  آلو، گوجه فرنگی، قارچ ، کشمش سیاه، گل کلم و کلم بروکلی  موجب کاهش تورم ناشی از احتباس آب می گردد.

* غذاهایی مانند گوجه فرنگی، خرما،  موز، آناناس و آواکادو به دلیل داشتنن ماده ای که در معده به سطح گیرنده های موجود متصل شده و باعث تشدید فعالیت و واکنش سرتونین در مغز می گردند توصیه می شود.

* غذاهای غنی از کلسیم و منیزیوم بیشتر مصرف کنید، چرا که این عنا صر برای عمل کرد طبیعی هورمون ها ، کنترل و تقویت عضلات و انقباضات آن مورد نیاز است و کمبود آن ها انقباضات عضلانی و درد ناحیه عضلات را افزایش می دهد. از منابع غذایی غنی از عناصر فوق می توان به سبزی های حاوی برگ سبز، نان تهیه شده از آرد کامل جو و گندم، سبوس  گندم، سیب زمینی و مواد لبنی اشاره کرد.

* در مصرف فرآورده های گوشتی، مواد لبنی پرچرب و کیک که دارای چربی اشباع هستند اعتدال را رعایت کنید زیرا دخالت در متابولیسم ا مگا 3  باعث افزایش وزن می گردد.

* از مصرف بیش از اندازه ی چای، قهوه، نوشابه  و ... که حاوی کافئین بوده و موجب تحریک سیستم عصبی می شوند خود داری نمایید.

ب: ورزش

اضافه کردن ورزش به برنامه ی روزانه تأثیر بسزایی در کاهش عوارض ناشی از قاعدگی دارد.

پیاده روی یا سایر ورزش های آئروبیک به میزان 20 تا 30 دقیقه در طی روز علاوه بر سلامت جسم در آرامش روحی و روانی نیز مؤثر است.

ج: کاهش استرس

به میزان کافی بخوابید و هم چنین تمرینات مربوط به نحوه ی تنفس عمیق را فرا گرفته و انجام دهید. این عمل کمک زیادی به کاهش سردرد و علائم عصبی مربوطه خواهد کرد.

د: درمان دارویی

از درمان های مرسوم این عارضه که توسط پزشکان تجویز می شود مصرف داروهای مد ر برای جلوگری از تجمع آب و داروهای ضد افسردگی برای مشکلات روحی و مصرف هورمون هایی مانند پروژسترون برای رهایی از کلیه ی علایم می باشد.

خرید کتاب از فروشگاه اینترنتی تبیان:

بیماریهای ناشی از کمبود مواد غذایی - ناشر:اردیبهشت

درمان با ویتامین ها - ناشر: ققنوس

منابع مورد استفاده :

- سلامتی تغذیه شماره 14

- دنیای تغذیه شماره 12